Tọa lạc tại khu Trung tâm Văn hóa – Lịch sử của thành phố, trải dài từ Thảo Cầm Viên theo trục Lê Duẩn đến hết Công viên Văn hóa Tao Đàn, quận 1, đồ án kiến trúc Trung tâm văn hóa điện ảnh Art House Sài Gòn được thiết kế với mong muốn mang lại một nơi giao lưu, sinh hoạt, tương tác, học tập, giải trí hiện đại và văn minh bậc nhất thành phố.
Nhận thấy vai trò và tiềm năng lớn lao của nền Điện ảnh nước nhà đối với văn hóa con người giữa một không gian Sài Gòn hỗn độn các lớp kiến trúc đa dạng về phong cách và hình thái, đồ án hướng đến mối quan hệ giữa Con người – Kiến trúc – Tự nhiên để dựng nên một “cây Điện ảnh” sống cân bằng và khỏe mạnh, phần “gốc rễ” được nuôi dưỡng bởi Studio điện ảnh, tạo nên sức sống cho phần “lá ngọn” mang tính vui chơi, giải trí, tương tác với cộng đồng và trả lại cho con người không gian rợp mát dưới “tán cây”. Thực thể công trình là một trong hàng trăm cây cổ thụ của Vườn Tao Đàn.
Địa hình khu đất trải dài theo đường Nguyễn Du và tiếp giáp công viên Tao Đàn vừa là thuận lợi về tầm nhìn mở nhưng cũng là thách thức lớn vì bề rộng khá hẹp, bên cạnh đó, việc giải phóng mặt bằng trệt cũng phải đảm bảo tương tác giữa người sử dụng với công viên theo ý tưởng thiết kế của đồ án. Giải pháp được đề xuất cho những thách thức này chính là nén tối đa tất cả các nút giao thông của tầng lầu và hầm lại với diện tích nhỏ nhất. Đó cũng chính là một trong những sự lý giải cho giải pháp “hình trứng” của mặt bằng cũng như hình khối công trình.
Các khối công năng như studio phim, rạp phim, khu trưng bày triển lãm, và cầu thang xuống các tầng hầm đa phần sử dụng ánh sáng nhân tạo; trong khi các khối cần tầm nhìn đẹp như câu lạc bộ, thư viện, và lớp học được thiết kế nổi trên mặt đất nhằm tối ưu hiệu quả Vật lý kiến trúc và tận dụng ánh sáng tự nhiên. Đồng thời, kết hợp một giải pháp tầm nhìn của Thiết kế đô thị, cụ thể là bố trí mái liên kết có vai trò như mái hiên lớn của công viên, nhằm tạo nên bộ mặt kiến trúc đặc trưng cho công trình nói riêng và thành phố nói chung.
Thách thức lớn nhất của đồ án chính là thiết kế cấu tạo cho mái hiên liên kết hai khối biểu diễn và câu lạc bộ. Giải pháp đưa ra là hệ giàn thép không gian vượt nhịp được đỡ bởi hệ hàng chục cột thép ô lưới chữ nhật, vừa có ý nghĩa “chia nhỏ” tải trọng thay vì các lõi cứng chịu lực, vừa tạo nên hình ảnh kiến trúc thanh thoát, nhẹ nhàng cho công trình.
Các giải pháp về vật liệu hiện đại, tiết kiệm năng lượng như kính hai lớp, tấm ốp aluminium, thép, và hạn chế tối đa bê tông cũng được áp dụng trong thiết kế. Lớp ngoài công trình được phủ duy nhất một sắc trắng nhằm bảo toàn sự trong trẻo, toàn vẹn, và quay về bản chất của hình khối kiến trúc. Nhưng vào sâu bên trong, nội thất của công trình là nơi màu sắc đa dạng của ngành công nghiệp Điện ảnh được lên ngôi.
Kết hợp giải pháp không gian mở, công trình sẽ luôn được kết nối với công viên lâu đời bậc nhất thành phố, tạo môi trường sinh hoạt văn hóa hấp dẫn, tăng giá trị cho công viên lẫn công trình. Bên cạnh đó là những ưu đãi của thiên nhiên Sài Gòn, rất mát mẻ về đêm, một không gian mở để người dân mọi lứa tuổi có thể xem phim ngoài trời cạnh công viên là một hình thức giải trí đỉnh cao mà không phải nơi nào trên thế giới cũng có được.
Khác với những kiến trúc đặt tại nơi có thiên nhiên rộng lớn, công trình kiến trúc ở thành phố không quá cực đoan về mặt cảm xúc mà phải biết “kiềm chế cái tôi” của chính mình, để biết ứng xử, hòa hợp với bối cảnh đa dạng, xô bồ xung quanh. Trung tâm Văn hóa Điện ảnh Art House Sài Gòn là một thực thể hiện hữu tôn trọng hiện trạng công viên, khu phố với hình ảnh thân thiện, cởi mở, dễ tiếp cận vào ban ngày, nhưng đêm về, công trình mới thực sự sống hết mình với nó, có âm thanh, ánh sáng, có sự hiện đại và sâu sắc. Công trình sống như một Người Sài Gòn. Vườn Tao Đàn lịch sử của thành phố ẩn hiện qua không gian âm của công trình này là ý niệm kiến trúc cốt lõi nhất của đồ án này.
THÔNG TIN ĐỒ ÁN
Tên sinh viên: Tạ Quang Hải
Trường học: Đại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh
Chương trình: Đại học chính quy
Giám sát/ Hướng dẫn: TS.KTS Phạm Phú Cường
Tên đồ án: Trung tâm văn hóa điện ảnh Art House Sài Gòn
Năm đồ án: 2019
Địa điểm: 116 – 120 Nguyễn Du, Phường Bến Thành, Quận 1, TP Hồ Chí Minh
Diện tích khu đất: 2,04 ha
Tổng diện tích sàn xây dựng: 33.600 m2
Chiều cao công trình: 25,4m
Hình ảnh bởi: Tạ Quang Hải